Công tác đưa người lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài theo hợp đồng (gọi tắt là xuất khẩu lao động) là một trong những giải pháp nhằm góp phần giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống của người lao động và gia đình, góp phần chuẩn bị nguồn nhân lực có tay nghề cao đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay. Tại tỉnh Tiền Giang, số lượng người đi xuất khẩu lao động tăng qua từng năm; chất lượng lao động đi làm việc nước ngoài không ngừng được nâng cao cả về tay nghề và ngoại ngữ; mặt khác, thị trường xuất khẩu lao động ngày càng được mở rộng và hướng tới những thị trường có thu nhập cao, công việc, thu nhập của người đi làm việc ổn định hơn.

​Người dân tham gia phiên giao dịch việc làm.

Giải quyết việc làm là một trong những chỉ tiêu quan trọng của ngành Lao động, Thương binh và Xã hội về giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội. Theo thống kê của Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh, tính đến giữa tháng 12/2019, tỉnh Tiền Giang có hơn 300 lao động xuất cảnh, tăng trên 30% so cùng kỳ, chủ yếu là sang thị trường Nhật Bản, Đài Loan với các ngành nghề như chế biến thực phẩm, điện tử, cơ khí, trang trí nội thất, bảo dưỡng ô tô, điều dưỡng, hộ lý...

Thời gian qua, Trung tâm Dịch vụ việc làm thuộc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Tiền Giang đã có nhiều nỗ lực  trong công tác giải quyết việc làm, tạo việc làm mới cho lao động, chú trọng thực hiện các giải pháp chính sách hỗ trợ người lao động tìm kiếm việc làm, tuyên truyền phổ biến chính sách hỗ trợ tạo việc làm. Phối hợp với các ngân hàng, chủ yếu là Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh để hỗ trợ người lao động vay vốn ưu đãi từ Quỹ Quốc gia về việc làm và nguồn ngân sách địa phương ủy thác qua ngân hàng.

Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh còn tổ chức định kỳ phiên giao dịch việc làm vào các ngày 10 và 20 hàng tháng nhằm tạo thuận lợi cho người lao động trong việc tìm hiểu và đăng ký tuyển dụng cũng như tạo điều kiện cho các nhà tuyển dụng gặp gỡ người lao động để hai bên có cơ hội tìm hiểu, nắm bắt thông tin; chú trọng liên kết với nhiều tỉnh, thành có nhiều doanh nghiệp, khu công nghiệp để cung ứng lao động, giới thiệu việc làm trong và ngoài tỉnh; đồng thời, tuyển chọn và đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng để giảm sức ép về việc làm. Để tạo điều kiện cho lao động được trang bị các kiến thức về ngoại ngữ, Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh thường xuyên mở nhiều khóa đào tạo tiếng Nhật, tiếng Hàn, tiếng Hoa cho khoảng 150 lao động mỗi năm. Theo các cơ quan chuyên môn nhận định, thời gian qua, công tác đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài bên cạnh mục đích kinh tế còn giúp thay đổi tư duy nhận thức và nâng cao kỹ năng, phong cách làm việc của người lao động. Nhờ có sự chủ động phối hợp cùng các doanh nghiệp, lựa chọn các doanh nghiệp uy tín hoạt động trong lĩnh vực xuất khẩu lao động, Trung tâm đã giúp người lao động nhận thức, nắm rõ thông tin về thị trường lao động ngoài nước, chủ động lựa chọn những doanh nghiệp, đơn vị đủ tư cách pháp nhân, có uy tín, công việc ổn định, thu nhập tốt, đồng thời, ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài và phòng tránh thiệt hại cho người lao động. Thời gian qua, Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh đã phối hợp với 12 doanh nghiệp xuất khẩu lao động có uy tín để đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài.

Về mặt kinh tế, có thể thấy rõ nhất là tăng thu nhập cho người lao động, trung bình 3 năm làm việc tại nước ngoài thì người lao động có thể tích lũy được từ 500 - 700 triệu đồng. Tính chung người lao động đi làm việc ở nước ngoài bình quân thu nhập từ 5 đến 10 lần so với thu nhập trong nước. Với số tiền tích lũy được, nhiều gia đình đã vươn lên thoát nghèo, xây dựng nhà cửa khang trang, người lao động sau khi về nước có khả năng đầu tư vào sản xuất kinh doanh, phát triển sản xuất, ổn định kinh tế, tạo nên nhiều việc làm mới, góp phần giải quyết việc làm cho nhiều lao động khác. Điển hình một số trường hợp gia đình có người thân đi làm việc ở nước ngoài mang về nguồn thu nhập cao, có cuộc sống khá giả, trong đó có gia đình ông Trần Tuấn Kiệt, ở xã Tăng Hòa, huyện Gò Công Đông có con đi làm việc tại Nhật Bản, hàng tháng gửi về cho gia đình từ 25 - 30 triệu đồng. Sau 1 năm, gia đình ông tích lũy và xây dựng được ngôi nhà mới khang trang thay cho căn nhà chật hẹp trước đây. Ông Nguyễn Tuấn Kiệt, cha của anh Nguyễn Trần Nam Kha đi làm việc tại Nhật Bản cho biết: "Trước khi con tôi đi làm việc ở Nhật Bản hoàn cảnh gia đình rất khó khăn. Được sự giới thiệu của Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh con tôi sang làm việc bên Nhật Bản, trung bình mỗi tháng gởi về 25 triệu đồng, nhờ đó tôi đã trả hết nợ và xây dựng một ngôi nhà mới, đời sống cũng ổn định hơn". Còn đối với anh Nguyễn Lê Hải Dương ở xã Trung An, TP. Mỹ Tho, sau 3 năm đi làm việc ở Nhật Bản, về nước đã sử dụng số tiền tích lũy mua đất xây nhà khang trang, đồng thời, với vốn tiếng Nhật có được, hiện tại anh đang đi dạy tiếng Nhật, với thu nhập khá ổn định.

Nhằm hỗ trợ, tăng cường tính pháp lý về xuất khẩu lao động, đến nay đã có nhiều văn bản quy phạm pháp luật được ban hành. Năm 2018, tỉnh Tiền Giang đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách về đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài, trong đó có Quyết định số 21/QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh ban hành ngày 26/10/2018 về quy định cho vay đối với người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Theo đó, người lao động đi làm việc ở nước ngoài được vay vốn tín chấp tối đa 100% chi phí theo hợp đồng. Có thể nói, với chủ trương được ban hành cho thấy sự quyết tâm cao của lãnh đạo tỉnh trong tháo gỡ những khó khăn, hạn chế, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động tham gia đi làm việc ở nước ngoài. Qua đó, tạo sự chuyển biến tích cực, thúc đẩy phong trào đi làm việc ở nước ngoài phát triển, với số lượng người lao động tham gia ngày càng tăng, góp phần giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập.

Ông Nguyễn Văn Lâm, Phó Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội cho biết: "Quyết định số 21/QĐ-UBND của UBND tỉnh Tiền Giang có những nội dung mới như: (1) Về đối tượng vay vốn: Ngoài những đối tượng chính sách của Trung ương như người lao động thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo; hộ bị thu hồi đất nông nghiệp; người lao động là người dân tộc thiểu số; người lao động là người thân với người có công với cách mạng;... tỉnh Tiền Giang cũng bổ sung thêm bốn nhóm đối tượng được hưởng chính sách gồm: Người lao động mồ côi hoặc xuất thân từ cơ sở bảo trợ xã hội; thanh niên hoàn thành nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an mà chưa có việc làm ổn định; học sinh, sinh viên tốt nghiệp các trường trung cấp, cao đẳng, đại học mà chưa có việc làm ổn định; và thanh niên chưa có việc làm ổn định; (2) Về mức vay của các nhóm đối tượng nêu trên được tối đa là 100% chi phí theo hợp đồng ký giữa người lao động và doanh nghiệp có chức năng đưa người lao động đi làm việc nước ngoài; (3) Thời hạn vay không vượt quá thời hạn người lao động đi làm việc ở nước ngoài được ghi trong hợp đồng".

Có thể nói, đưa người lao động đi làm việc hợp pháp ở nước ngoài là kênh giải quyết việc làm, xóa đói, giảm nghèo hiệu quả, tăng thu nhập cho người lao động, mang nguồn ngoại tệ lớn về cho đất nước. Chính vì vậy, trong thời gian tới, các ngành, địa phương cần tiếp tục thực hiện nhằm góp phần giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống của người lao động và gia đình, thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững, nâng cao chất lượng nguồn lao động có trình độ kỹ năng nghề,... góp phần chuẩn bị nguồn nhân lực có tay nghề cao đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trên địa bàn tỉnh Tiền Giang.

Hữu Tâm